Wat is kapitaal?

Kapitaal is een verzamelbegrip dat kan verwijzen naar alles wat waarde oplevert voor de eigenaar, zoals financiële activa van een bedrijf of een persoon, een fabriek en de bijbehorende machines of de intellectueel eigendom zoals patenten. Hoewel geld in de volksmond ook wel kapitaal wordt genoemd, wordt kapitaal vaker geassocieerd met geld dat voor productieve of investeringsdoeleinden wordt ingezet.

Het totaal van alle kapitaalgoederen die het bedrijf heeft, is het kapitaal van een bedrijf. Soms worden kapitaalgoederen ook wel productiegoederen genoemd. Je gebruikt deze producten om weer andere producten te kunnen maken. In veel gevallen is kapitaal dan wel geld, want je hebt geld nodig om bijvoorbeeld salarissen te betalen of om grondstoffen te kopen. Kapitaal wordt in een geldwaarde uitgedrukt, zoals de euro. Door investeren is het mogelijk dat je kapitaal kan toenemen.

Vaak was kapitaal dus wel geld, maar is het gebruikt om bezittingen van het bedrijf te financieren en kan het daardoor niet worden ingezet wanneer dat nodig is. Een bedrijf met veel kapitaal hoeft dus ook niet gelijk veel geld te hebben.

Een BV oprichten zonder kapitaal

Startkapitaal: nodig om te beginnen

Startkapitaal is hoeveel je nodig hebt om je bedrijf te starten. Hierbij is het vaak zo dat je externe financiering nodig hebt om de kosten, die komen kijken bij het oprichten van jouw bedrijf, te kunnen financieren.
Hoeveel startkapitaal he nodig hebt verschilt per bedrijf. Daar zit natuurlijk behoorlijk wat verschil in. Ga je als zelfstandig copywriter aan de slag? Dan heb je niet meer nodig dan een laptop en een internetverbinding. Het startkapitaal is daar dus behoorlijk laag. Ga je bijvoorbeeld een winkel beginnen of producten produceren? Dan is jouw startkapitaal waarschijnlijk veel hoger vanwege de verschillende investeringen die je bij de start moet maken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:

  • Inkoop van de voorraad
  • Machines voor de productie
  • Salarissen voor de werknemers
  • Huur of aankoop van een bedrijfspand

Hoe kom je aan startkapitaal?

Startkapitaal is het geld waarmee een startend bedrijf begint. Zo’n start-up maakt in de (op-)startfase veel kosten (en doorgaans geen enkele winst), waardoor er veel voorfinanciering nodig is. Dit startkapitaal kan een ondernemer zelf ophoesten, door bijvoorbeeld zijn spaargeld te benutten, geld van familie/vrienden te lenen of een extra hypotheek op zijn huis te nemen.

Meestal is het eigen geld van de ondernemer ontoereikend om het bedrijf succesvol op te bouwen in de beginfase. Een ondernemer kan dan startkapitaal ophalen bij een bank of bij een investeerder.
Op verschillende manieren kun je kapitaal aantrekken om jouw bedrijf te starten. Hieronder lichten we verschillende vormen toe.

  1. Friends, family and fools
  2. Startkapitaal ophalen bij een bank
  3. Startkapitaal via informal investors
  4. Startkapitaal van een investeerder: regionale ontwikkelingsmaatschappij
  5. Startkapitaal van een investeerder: participatiemaatschappij
  6. Crowdfunding
  7. Overheidssubsidies

Het concept kapitaal begrijpen

Het woord ‘kapitaal’ heeft een aantal betekenissen, afhankelijk van de context waarin het op dat moment gebruikt wordt. Op de balans van een onderneming is kapitaal geld dat beschikbaar is voor onmiddellijk gebruik, hetzij om de dagelijkse gang van zaken in stand te houden, hetzij om een nieuw initiatief op te kunnen zetten. Het kan op de balans omschreven worden als werkkapitaal, aandelenkapitaal, of schuldkapitaal, afhankelijk van de oorsprong en het beoogde gebruik.

Wanneer een bedrijf zijn totale kapitaalgoederen definieert, omvat het meestal al zijn bezittingen die een geldwaarde hebben, zoals materieel en onroerend goed. Wanneer je niet genoeg kapitaal hebt om de dagelijkse bedrijfsvoering te betalen of te groeien, dan kun je extern werkkapitaal aan te trekken.

Vanuit het economische perspectief is kapitaal de belangrijkste factor voor het goed draaien van alles, of het nu een kleine onderneming is, een groot bedrijf, of zelfs de complete economie.

Kapitaalgoederen kunnen zowel vlottende als vaste activa zijn. Tot deze activa kunnen geldmiddelen, liquide middelen, en verhandelbare effecten behoren, maar ook productie apparatuur, installaties, en opslagplaatsen.

‘Menselijk kapitaal’ verwijst naar de economische waarde van de ervaring en vaardigheden van een werknemer. Menselijk kapitaal bestaat uit activa als opleiding, training, intelligentie, vaardigheden, gezondheid, en andere zaken die werkgevers belangrijk vinden, zoals loyaliteit en punctualiteit.

Als zodanig is het ontastbaar en staat het niet op de balans. Van menselijk kapitaal wordt gedacht dat het de productiviteit en dus de winstgevendheid verhoogt. Hoe meer een bedrijf in zijn werknemers investeert, hoe groter de kans op productiviteit en succes wordt. Het is dus feitelijk niet iets wat je als ondernemer direct kunt kwantificeren, maar iets wat wel degelijk belangrijk is voor het succes van jouw onderneming.